Atinal?lar?n Devleti by Aristóteles

Ünlü Yunan filozofu Aristoteles?n yök oldu?u san?lan Atinal?lar?n Devleti adl? yaz?s?, M?s?rdan Londradaki British Museuma getirilmi? olan bir papirus elyazmas?n?n ortaya ç?kart?lmas?yla 1891 y?l? ?ubat ay?nda yeniden tan?nd?. Elyazmas?n?n ilk okuyucusu ve ortaya ç?kar?c?s? F. G. Kenyondur. Aristoteles?n eseri, ön yüzü ?san?n do?umundan sonraki 78-79 y?l?yla ilgili hesaplarla dolu dört papirusun arka yüzüne yaz?lm??t?r. Ancak hesaplar zamanla önemini kaybettikten sonra bu papirüsler Aristoteles?n eserini kopya etmek için kullan?lm?? olabileceklerinden, bu elyazmas? yakla??k olarak ?san?n do?umundan sonraki birinci yüzy?l?n sonlar?na do?ru tarihlenebilir. Elyazmas?nda kitab?n ba?? yoktur. Papirus üzerinde ne kitab?n ad?, ne de kitab?n yazar?n?n ad? vard?r. Fakat bunun Aristoteles?n Atina devleti üzerine yazm?? oldu?u yaz? oldu?undan ?üphe etmemize bir neden yoktur. Çünkü Aristotelesten sonraki birtak?m esk?ça? adamlar?n?n yaz?lar?ndaki göndermelerle Aristoteles?n eserinden bugüne kalm?? olan parçalar? bu papiruste buluyoruz. Aristoteles sekiz kitaba ayr?lan Devlet Bilgisi adl? eserine temel olmak üzere daha önce 158 tane ba?ka ba?ka devlet biçimini yaz?p toplam??t?. Bunlar aras?nda Atinal?lar?n Devleti herhalde en büyü?ü olacak: Atinan?n uzun zamandan beri Hellas?n ba? devleti olmas?, Aristoteles?n hayat?n?n yar?s?ndan ço?unu Atinada geçirmi? bulunmas? bunu gerektirir. Kitapta anlat?lan ve kitapta bulunmayan olaylara bakarak Aristoteles?n bu eserini ?san?n do?umundan önceki 329 y?l?yla 325 y?l? aras?nda yazm?? oldu?u söylenebilir. Demek oluyor ki kitap Aristoteles?n son y?llar?n?n ürünüdür. Atinal?lar?n Devleti biri tarihsel (bölüm 1 - 41), öteki sistematik (bölüm 42 - 69) iki anakesimden kuruluyor. Birinci anakesimde ?u dört ba?dilim vard?r: 1-12. bölümler monarkhiadan oligarkhiaya geçi?i, Drakonla Solonun kar???k olan durumu düzeltmeye çal??malar?n? anlat?yor; 13-19. bölümlerde tyranno?lu?un geli?mesi ve devrilmesi gösteriliyor; 20-28. bölümlerde demokratian?n nas?l geli?ti?ini, en yüksek basama?a nas?l t?rmand???n? görüyoruz; 29-40. bölümlerde oligarkhik de?i?ikliklerle bunlara kar?? yap?lan tepkilerden uzun uzun söz aç?l?yor ve sonunda 41. bölümde de ba?tan ba?lanarak bütün de?i?iklikler k?saca yeniden an?l?yor. ?kinci anakesim dört ba?dilimde s?rayla ?unlar? anlat?yor: Yurtta?l?k hakk? (bol. 42), Be?yüzler ve halk meclislerinin düzenleri, yetkileri ve i?leri (43-46). Memurlar?n devleti yönetmeleri (47-62) ve mahkemeler (63-69). Aristoteles, eserini ?san?n do?umundan önceki dördüncü yüzy?ldaki Yunanl?lar için yazd???ndan o zaman herkesçe bilinen, fakat bugünkü okuyucular?n okuduklar?n? iyice anlayabilmeleri için eski Yunan tarihiyle u?ra?malar?n? gerektiren birtak?m ?eyleri anlatm??t?r.